Tóm tắt
Bài viết này giới thiệu một số kết quả nghiên cứu về khả năng gây độc cấp tính cũng như các dấu hiệu gây độc mãn tính, đặc biệt là khả năng gây hội chứng gan tụy do hoạt chất Emamectin benzoate gây ra đối với 2 loài tôm nuôi nước lợ tôm sú (Penaeus monodon) và tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Độ độc cấp tính của thuốc được xác định thông qua trị số LC50 của thuốc và độ độc mãn tính được xác định thông qua thí nghiệm giải phẫu mô bệnh học. Kết quả nghiên cứu cho thấy, trị số LC50 của hoạt chất Emamectin benzoate đối với tôm sú Post15 là 0,0433mg/l; tôm sú trưởng thành là 0,0769mg/l; tôm thẻ Post12 là 0,0421mg/l; tôm thẻ trưởng thành là 0,0599mg/l. Kết quả giải phẫu mô bệnh học đánh giá khả năng gây hội chứng hoại tử gan tụy của thuốc Emamectin benzoate cho thấy khi tiếp xúc ở nồng độ thấp có sự biến đổi trên vùng gan tụy tôm ở các mẫu thu vào ngày thứ 10, 20 và ngày thứ 30 sau xử lý thuốc. Biểu hiện của sự biến đổi là hiện tượng tế bào máu tập trung xung quanh vùng gan tụy và một số thay đổi về cấu trúc của ống gan tụy. Khi cho tiếp xúc ở nồng độ thuốc cao hơn (80% giá trị LC trở lên), phần lớn tôm bị chết cấp tính trong vòng 10 ngày sau tiếp xúc với thuốc.